عوامل فرهنگی-اجتماعی موثر بر ازدواج موفق (بخش چهارم)

عوامل کمی مانند درآمد و عوامل فیزیکی از جمله زیبایی، مسکن و از عوامل پیش بینی کننده ازدواج موفق هستند.
 

البته پژوهشگران در مطالعات بسیاری به تفاوت ازدواج های از پیش تعیین شده و ازدواج های اجباری اشاره کرده اند (گانگلی و همکاران، ۲۰۰۶). در حالی که نتایج پژوهش ها میزان طلاق و خشونت خانوادگی در ازدواج های اجباری را بالا نشان می دهد (گانگلی و همکاران، ۲۰۰۶)، اما به باور تریاندیس (۱۳۷۸) درصد طلاق در بین افرادی که نظرات خانواده را در ازدواج و تصمیم خود دخیل می دانند، پایین گزارش شده است. نکته قابل توجه این است که با گذشت زمان نرخ طلاق و بروز ناسازگاری در بین زوجینی که با روابط عاشقانه ازدواج می کنند، بالاتر می رود و این گونه به نظر می رسد که خانواده های زوجین موفق، بیشتر در روند آشنایی های قبل از ازدواج فرزندان خود با یکدیگر بودند.
 

بنابراین، با مرور نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت با اینکه تغییرات تکنولوژی و تغییرات ساختارهای اجتماعی به ایجاد تغییراتی در ارزش های فرهنگی برخی جوامع منجر شده اند، اما در ایران به دلیل نقش با اهمیتی که خانواده در سلامت و ثبات ازدواج افراد اینا می کند (مظاهری و همکاران، ۱۳۸۷)، نه تنها نمی توان به سادگی نقش خانواده و والدین را در انتخاب همسر فرزندان نادیده گرفت، بلکه باید بر اهمیت مداخله مناسب و مفید خانواده تأکید کرد. برای نمونه، مظاهری و همکاران (۱۳۸۷) در مطالعه خود گزارش کردند که در ایران، یکی از پیش بینی کننده های مهم طلاق زوجین (از بین پنج علل نخست) نقش خانواده است.
 

نژاد تأثیر اندکی روی ثبات ازدواج دارد (لارسون و هولمن، ۱۹۹۴). در واقع، نژاد می تواند به عنوان یک عامل در بافت اجتماعی ازدواج در نظر گرفته شود، چون موجب همگنی و نیز دریافت حمایت از شبکه های اجتماعی یا عدم تأیید ازدواجی می گردد که خارج از نژاد انجام شود. به هم خوردن روابط قبل از ازدواج بیشتر با عدم تشابه نژادی به علت دخالت یا حمایت شبکه اجتماعی فرد در ارتباط است (فلملی و همکاران، ۱۹۹۰).
 
هماهنگی قومی نیز ثبات ازدواج را بالا می برد و کمتر رابطه زوجین را در معرض گسیختگی قرار می دهد (ادگوگ، ۲۰۱۰). سایرز و همکاران (۱۹۹۸) نشان دادند قومیت در ثبات ازدواج نقش دارد، اما در پژوهش طاهرخانی و همکاران (۱۳۸۸) ارتباطی بین قومیت زن و همسر با خشونت مشاهده نشد. همچنین، نتیجه پژوهش احمدی و رئیس پور (۱۳۸۷) نشان داد که بین تعداد فرزندان و رضایت زناشویی ارتباط معکوس وجود دارد، یعنی هرچه تعداد فرزندان بیشتر باشد میزان رضایت زناشویی کاهش می یابد.
 
شاه مرادی و همکاران (۱۳۹۰) معتقدند با افزایش تعداد فرزندان، زوجین خود را بیشتر ملزم به ادامه زندگی زناشویی می دانند و احتمال طلاق کاهش می یابد. در واقع، فرزندان مانعی در راه اقدام سریع و راحت برای طلاق هستند. در نهایت، در تبیین معنادار شدن نوع ازدواج برای پیش بینی در معرض طلاق گرفتن نیز میت وان گفت که در ازدواج های فامیلی زن و شوهر شناخت بیشتری نسبت به یکدیگر دارند و مدت آشنایی آنها قبل از ازدواج بیشتر از آشنایی زوجین در ازدواج های غیرفامیلی است.
 
از سوی دیگر، شباهت ژنتیکی، فرهنگی و اجتماعی زوجین در ازدواج های فامیلی می تواند احتمال موفقیت آنها را در زندگی زناشویی افزایش دهد (ساروخانی، ۱۳۷۶). همچنین، می توان گفت که در بسیاری از ازدواج های فامیلی، اقوام به عنوان منابع حمایتی قوی در کنار زوجین نقش مؤثری در موفقیت ازدواج آنها دارند.
 

عوامل کمی مانند درآمد و عوامل فیزیکی از جمله زیبایی، مسکن و از عوامل پیش بینی کننده ازدواج موفق هستند، هرچند به اندازه عوامل کیفی نمی توانند نقش ایفا کنند. به نظر می رسد این عوامل تا اندازه ای می توانند از میزان نارضایتی بکاهند، اما قدرت پیش بینی کنندگی قوی برای پایداری زندگی ندارند. برخی پژوهش ها بین عوامل فیزیکی و کاهش تعارض های زناشویی رابطه ای نیافتند (موبرگی و همکاران، ۲۰۱۶).
 
پژوهش ها در زمینه زیبایی به عنوان یک عامل در استحکام روابط زناشویی واجد نتایج یکسانی نیست، اما به طور کلی هرچند زیبایی عامل مهمی در جذب زن و مرد نسبت به یکدیگر هستند ولی نقش چندانی در پایداری زندگی ندارد. برای مثال زنان در دراز مدت کلام و نحوه بیان مردان را به خاطر می سپرند تا زیبایی ظاهری آنها را (هورگان، برادبنتمک کیبین و دیوهرینگ، ۲۰۰۱۵).
 
جذابیت ظاهری (صورت) در نوجوانی روابط جنسی سنین بعدی را تسهیل می کند و در جذب اولیه افراد نسبت به هم تأثیر دارد، اما در رضایت عاطفی و حتی فعالیت جنسی افراد متأهل تأثیری ندارد (کاراکر، سیسنکی، مینی هان، ۲۰۱۷). هرچه سن مردان بیشتر می شود، جذابیت عناصر زیبایی صورت برای آنها کاهش می یابد (مارسینکوسکا، دیکسون و همکاران، ۲۰۱۷). حتی برخی پژوهش ها جذابیت ظاهری را پیش بینی کننده طلاق و متغیری شکننده در پایداری زندگی یافته اند (ماکلام و همکاران، ۲۰۱۷).
 
منبع: مشاوره پیش از ازدواج، مسعود جان بزرگی، صص 200-201،  پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، اول، 1397.